Biologische wijn | Hoe (bio)logisch is sulfiet wel niet?
Sarinah Leezer
Biologische wijn bestaat uit twee stappen. De eerste stap is het biologisch verbouwen van de druiven. Dat betekent onder andere dat je geen synthetische pesticiden of meststoffen mag gebruiken. De tweede stap vindt plaats in de wijnkelder. Onder andere betekent dat een maximum hoeveelheid sulfiet (een natuurlijk conserveermiddel) die je toe mag voegen aan de wijn. In de VS is toegevoegd sulfiet voor bio wijnen geheel verboden.
– Organic Wine 101 –
Metalig nasmaakje
Als je het zo leest, denk je al gauw biologische wijn = goed. Het verhaal is echter niet zo simpel. Als we kijken naar het biologisch verbouwen van druiven, is het niet zo dat men géén pesticiden mag gebruiken. Koper wordt beschouwd als een natuurlijke stof en daarom getolereerd in de biologische wijnbouw. Sterker nog, in Frankrijk gebruikt men wel 8500 ton koper op jaarbasis. Het is echter ook een zwaar metaal en is dus giftig. Het element bindt zich sterk met de organische ondergrond en hoopt in de bodem sterk op. Afhankelijk van het moment van sprayen en eventuele regenval rondom de oogst, komt het ook in meer of mindere mate terecht in de wijn. Het is effectief tegen (valse) meeldauw, en wordt dus graag
gebruikt.
Wie denkt dat je met biologische wijn per se een wijn koopt zonder gif, zit er dus helaas naast.
Biologisch? Don’t judge a wine by it’s label!
Biologisch, en het bijbehorende label, zijn ook geen absolute leidraad voor de consument. De meeste (kleine) familiewijnhuizen werken biologisch. Soms zelfs nog méér dan de huidige EU wetgeving voorschrijft. De wijngaarden zijn klein en te overzien. De productie per hectare is relatief laag omdat dit ook de kwaliteit ten goede komt, en vaak is dit zelfs een vereiste voor appellatie-wijnen zoals Brunello di Montalcino of Gigondas. De kans op ziekten in de
wijngaard is daardoor ook kleiner. De wijnboer die met zijn gezin het land verbouwt kiest ook sneller voor oplossingen zonder pesticiden maar besteedt zijn kleine budget minder snel aan de kosten die nodig zijn voor de certificering. Daarentegen bij de goedkope wijn van massaproductie verwachten dat er meer pesticiden nodig zijn voor een grote opbrengst.
Sulfiet; beter van niet?
De tweede stap is ook niet zonder controverse. Zo is sulfiet in wijn een hot topic. Er zijn spulletjes met slimme marketing te koop die de sulfiet in je wijn verwijderen (omzetten naar sulfaat), zodat je er ‘veilig’ van kunt genieten. Er worden schreeuwerige labels gemaakt waar ‘zonder sulfiet!’ op staat, terwijl sulfiet van nature voorkomt in druiven en dus in wijn.
Die kun je er niet uithalen, in elk geval mag dat júist niet bij biologische wijn. De hoeveelheid die er van nature in zit, is al genoeg voor de verplichte wettelijke tekst “contains sulphites”.
Je hoeft je echter niet zo gauw zorgen te maken. Slechts 1% van de bevolking heeft daadwerkelijk een sulfietallergie. De rest van ons merkt er nagenoeg niets van. Gedroogd fruit bevat tien keer meer sulfiet dan wat in wijn is toegestaan. Ook in worst en vele andere levensmiddelen mag volgens de wet meer sulfiet in zitten dan in wijn.
Sulfiet is echter wel een stof waar wijnboeren dankbaar gebruik van kunnen maken. Het voorkomt oxidatie en houdt daardoor de wijn stabiel en veel langer houdbaar. Met enige vrije keuze kan de wijnboer per oogstjaar, die erg kan verschillen, beslissen of zijn wijn
het dit jaar wat meer of minder kan gebruiken. Er is minder verschil in smaak en kwaliteit tussen individuele flessen wijn en dit is uiteraard wel zo prettig voor de consument.
Hoofdpijn wijn
Sulfiet geeft, zelfs als je er allergisch voor bent, geen hoofdpijn. Simpel gezegd krijg je in ieder geval hoofdpijn van het drinken van teveel alcohol. Er wordt bij de afbraak van alcohol acetaldehyde aangemaakt, welke zorgt voor de bekende katerklachten. Teveel acetaldehyde zorgt voor uitdroging en vernauwing van je bloedvaten, met als gevolg de bekende hoofdpijn.
De (bio)logische ‘bottom line’
Uiteindelijk is biologische landbouw en beperkt sulfiet gebruik zeker een pre. Bewust omgaan met het land is belangrijk voor het milieu en de generaties na ons die er moeten werken en leven. Omdat de regelgeving op dit moment tegelijkertijd te streng en te nietszeggend is, kijken wij liever naar het individuele verhaal van de wijnmaker en de keuzes die hij maakt.
Biologische wijnen bij Pandora’s Bottle
Helaas komen wij heel veel goedbedoelde biologische wijn tegen die simpelweg niet lekker is, omdat het fruit aangetast is of omdat de wijn geöxideerd is. Maar een aantal van onze wijnhuizen werken biologisch, zoals bijvoorbeeld Château Vari en Baglio di Pianetto, of zijn in transitie naar biologische certificering zoals Castelvecchio. Laat je verleiden door een puur en (h)eerlijk glas biologische wijn. Advies nodig? Wij hebben alles voorgeproefd, dus kunnen je adviseren als geen ander!
Meer lezen over slimme wijnfeitjes?
