Baglio di Pianetto Etna Rosso “Fermata 125”

“I didn’t have time to write a short letter, so I wrote a long one”, zou Blaise Pascal ooit geschreven hebben. Voor mensen die al sinds 2016 iedere twee maanden enorme zwamverhalen propvol wijnfeitjes proberen af te schaven tot een magere 400 woorden is het een pijnlijk levensmotto. Waarderen jullie wel de frustratie die wij moeten doorstaan om ons elke periode in te houden? En herkennen jullie misschien inmiddels wie er achter welk kaartje zit? Zou Bart elke keer de stukjes schrijven waarvan je je wijn tegen je kaartje uitproest, en Sarinah de stukjes waarbij je je woordenboek en notitieblok nodig hebt, of andersom? In ieder geval, hier komt er weer één van de laatste soort.

© Baglio di Pianetto (2020) Etna Rosso

De lichte druif Nerello Mascalese vind je voornamelijk op de hellingen van de Etna. Hier maakten de Feniciërs al wijn, de naam van de beruchte Siciliaanse vulkaan komt waarschijnlijk van het Fenicische woord attuna (= oven). Je vraagt je af wat de arme stakkers van bijvoorbeeld Pompeii heeft bezield om op een vulkaan te gaan wonen. Dat is voor ons Nederlanders, doorgaans al buiten adem van een wandelingetje tegen een duin op, wellicht moeilijk te begrijpen. Een veelgehoord argument is dat vulkanische bodems zo vruchtbaar zijn. Maar het vreemde is, dat je juist overal in wijnboeken leest dat druiven het liefst op arme grond groeien. Hoe zit dit?

Het is maar hoe je vruchtbaar definieert. Op zo’n actieve vulkaan als de Etna is de bovenste laag juist volkomen dor en dood, de berg groeit eigenlijk door steeds een nieuw laagje lava. Wanneer de lava met de jaren (of met landbouwmachines) vergruist, is het enorm rijk aan mineralen zoals magnesium en kalium. Stoffen die wij hier in Nederland continu moeten toevoegen met behulp van mest. Maar wij hebben hier daarnaast meer dan voldoende humus, en dat ontbreekt daar dus de eerste jaren na een uitbarsting. Uiteindelijk wil zelfs op de kaalste plek op aarde toch nog wel iets groeien, en dat begint dan eerst met een laagje korstmos. Als die dan vergaat krijg je een beetje dood plantmateriaal en dan is dat voeding voor een groter soort plantje, and so on and so forth. Als je lang genoeg wacht heb je een heel poreuze bodem, met véél mineralen, maar alsnog weinig plantmateriaal, en dan heb je dus de vruchtbare maar tegelijk arme bodem die de druif zo fijn vindt. Nerello Mascalese van de Etna wordt met het jaar beroemder vanwege haar elegante subtiele stijl, zeker als je het vergelijkt met de zware Nero d’Avola.